ترجمه چیست؟
ترجمه معنی کردن و چیدن کلمه به کلمه یک جمله نیست و این کار، ترجمه را کاملاً خراب و در زبان مقصد بی‌معنی می‌کند. دقیقا کاری که بسیاری از مترجمین انجام داده و فکر می‌کنند بر موضوع تسلط دارند. هرگز این اشتباه را مرتکب نشوید و اگر قرار است مترجم خوبی باشید، مهارت درست ترجمه کردن را بیاموزید. چون ادبیات گرامری دو زبان تا حد زیادی فرق می‌کند، در ترجمه متن به زبان دیگر باید با فرهنگ مناسب خود برگردانده شود تا برای خواننده قابل درک و فهم باشد. فرهنگ‌های دو زبان شاید دارای نقاط مشترکی باشند ولی تفاوت‌های زیادی با هم دارند که در کار ترجمه باید به آن‌ها توجه شود و کلماتی که در جمله ترجمه شده انتخاب می‌شود بایستی با زبان گویای مخاطبین زبان دوم هماهنگی داشته باشد و در ضمن منظور و مقصود نوشته زبان اول را به خوبی بیان کند.
چرا ترجمه مهم است؟
در عصر حاضر که عصر ارتباطات نیز خوانده می‌شود؛ اهمیت ترجمه بیش از پیش شده است چرا که ترجمه نقش اصلی را در ایجاد ارتباط ملل و دولت‌ها و انتقال پیام‌ها و مکالمات را با تمام افراد دنیا تسریع و تسهیل می‌کند. همچنین ترجمه‌های دانشگاهی و متون علمی نیز برای انتقال مطالب علمی در بین علما و دانشمندان و کسب رتبه و پیشرفت در سطوح مختلف علمی افراد کمک شایان توجهی می‌کند. در واقع با ترجمه به زبان‌های مختلف، تفکرات، عادات و فرهنگ و حتی آداب و رسوم ملل مختلف را با یکدیگر به اشتراک می‌گذاریم. به منظور سهولت در ارتباطات و صرفه‌جویی در زمان و با در نظر گرفتن این مساله که همه افراد جامعه به تمام زبان‌های دنیا آشنایی ندارند، موسساتی برای ترجمه در سراسر دنیا تاسیس شده است و مراجعین مطابق با نیاز خود، فعالیت ترجمه‌ای خود را با اطمینان خاطر انجام می‌دهند.
بیشتر بخوانید:
- اهمیت ترجمه و ویرایش مقالات تخصصی
منظور از تخصص موضوعی (Subject Matter Expertise) در ترجمه چیست؟
در دنیای ترجمه این اصطلاح به دانش مترجم در موضوعی که در حال ترجمه است اطلاق می‌شود. برای مثال زمانیکه شما ترجمه یک متن حقوقی از انگلیسی به عربی را می‌خواهید، دادن پاسخ به این سوالات برای شما لازم است که آیا مترجم دانش مسائل حقوقی را دارد یا نه؟ یا زمانیکه متن شما در رابطه با قلب و عروق است، آیا مترجم تخصص لازم در درک مطالب قلب را دارد یا نه؟
در این حوزه سه نوع عمده تخصص موضوعی در ترجمه وجود دارد که مترجم باید درباره آن‌ها اطلاع دقیق داشته باشد. این سه نوع تخصص عبارتند از: علمی(Academic)، تجربی(Experiential) و مبتنی بر عملکرد و کارایی(Performance-based). ممکن است این دسته‌بندی در موسسات مختلف و متون متفاوت اسامی دیگری داشته باشند. ولی پایه و اساس کار یکسان است که در ادامه بصورت کامل شرح داده شده است.
علمی
مترجمی که تخصص علمی در موضوع مورد ترجمه دارد باید مدرک دانشگاهی را نیز در آن موضوع داشته باشد. مترجم نه تنها دانش زبان‌شناسی برای ترجمه متون دارد بلکه تحصیلات دانشگاهی در رابطه با موضوع ترجمه نیز دارد و مقالاتی در آن حوزه نوشته و زبان تخصصی موضوع بحث را درک می‌کند.
تجربی
مترجمی که تخصص تجربی در موضوع ترجمه دارد باید بصورت تجربی در آن حوزه کار کرده باشد و تجربیات دست اول در رابطه با موضوع داشته باشد. این نوع مترجمین متخصصان بازنشسته یک حوزه هستند که به طور پاره وقت ترجمه می‌کنند.
مبتنی بر عملکرد و کارایی
این نوع متخصصین در حال حاضر در حوزه مورد بحث مشغول به کار هستند و همزمان ترجمه نیز انجام می‌دهند. دارای اطلاعاتی به روز می‌باشند و همیشه در حال تمرین و تکرار در حوزه خاص هستند. این دسته از متخصصین به خاطر ماهیت دو شغلی خود که همزمان فعالیت می‌کنند، در امر ترجمه بهره‌وری و تخصص بیشتری دارند. آن‌ها معمولا به صورت پاره وقت کار ترجمه را در حوزه فعالیت خود برای کسب درآمد بیشتر و یا دلایل بشردوستانه و گسترش علم در سراسر جهان، انجام می‌دهند.
اهمیت تخصص موضوعی در ترجمه
در اهمیت تخصص موضوعی در حوزه ترجمه اگر مترجم دانشی در حد مخاطبان متن مورد ترجمه نداشته باشد، خوانندگان نمی‌توانند تشخیص دهند که آیا متن ترجمه شده به هدف مد نظر نویسنده متن اصلی رسیده است یا نه. علاوه بر متون پزشکی و حقوقی که نیازمند مترجم‌هایی متخصص در رشته مورد بحث هستند، قراردادهای کسب و کار نیز اجزاء ضروری تجارت هستند و از کشوری به کشور دیگر و فرهنگی به فرهنگ دیگر به طور اساسی فرق می‌کنند که لزوم وجود مترجمان متخصص در عرصه تجارت را بیان می‌کند. حقیقتا ترجمه یک قرارداد از زبانی به زبان دیگر به چیزی بیشتر از رونویسی معنی لغات نیاز دارد. از رشته‌های دیگری که نیازمند وجود مترجمین متخصص در حوزه خود هستند می‌توان به فناوری اطلاعات، روانشناسی، هنر، ساخت و تولید، معدن و آموزش اشاره کرد. اطلاعات در دنیای امروزی ما به دلیل شرایط فرهنگی و اجتماعی سراسر جهان به سرعت در حال تغییر است. مترجمینی که در یک رشته تخصص کافی ندارند و از اطلاعات به روز و پیشرفت‌های آن رشته به دور هستند و یا با مسائل فرهنگی موضوع مورد نظر در زبان مقصد آشنا نیستند، ممکن است نه تنها نکات ظریفی را در ترجمه از قلم بیاندازند بلکه بدتر از آن نیز اتفاق بیفتد.
ترجمه تخصصی توسط چه کسی انجام می‌شود؟
در حال حاضر حرفۀ مترجمی در حوزه‌های آکادمیک و علمی جزء 5 حرفۀ پر‌درآمد شناخته می‌شود. این موضوع بخاطر گره خوردن کسب و کارهای بین‌المللی با تکنولوژی و جهانی شدن است. این حرفه به شدت حالت رقابتی دارد و خبره شدن در آن کار آسانی نیست. هر فرد برای ورود به شغل مورد علاقه خود ابتدا باید دوره کارآموزی را سپری کند، شاید خیلی از مردم آگاه نباشند ولی حرفه مترجمی بیشترین زمان کارآموزی را دارد. ترجمه باید توسط مترجمینی مجرب و ماهر که آشنایی کافی با متون تخصصی دارند، انجام شود. استانداردهای علمی و آموزشی برای تبدیل شدن به یک مترجم حرفه‌ای در سطح بسیار بالایی قرار دارد. از لحاظ آکادمیک می‌بایست حداقل مدرک کارشناسی یا معادل آن را داشته باشید یا در زمینه فنون ترجمه، مدرک معتبر داشته باشید.
از آنجایی که امروزه ترجمه جز 10 شغل برتر دنیا محسوب می شود، مترجم متخصص باید از ویژگی‌هایی برخوردار باشد. این ویژگی‌ها عبارتند از:
- تسلط به زبان مبدأ و مقصد
- تسلّط به اصطلاحات خاص
- آشنایی با موضوع مورد ترجمه
- درک فرهنگ مبدأ و هدف
- دانش تخصص و مهارت‌های پژوهشی مناسب
انواع روش‌های ترجمه تخصصی
ترجمه را می‌توان فرایند جایگزین کردن کلمات، عبارات، جمله‌ها و بطور کلی متن در یک زبان با متنی در زیان دیگر دانست. زمانی که افراد به اطلاعات نیاز پیدا می‌کنند اما زبان اصلی را نمی‌فهمند، کلمات ترجمه و مترجم معنی پیدا خواهند کرد. در این شرایط وجود مترجم ضروری است. ترجمه عموما برای تسهیل برقراری روابط بین کشورها و تبادل فرهنگ لازم می‌شود. ترجمه ممکن است شفاهی و یا کتبی باشد. ترجمه در نقش‌های مختلفی انجام می‌شود و برای برای ترجمه روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه بیان شده است.
راه حل اول: ترجمه خانگی با استفاده از دیکشنری
ترجمه خانگی با استفاده از کتب تخصصی ترجمه لغات و اصطلاحات و انواع دیکشنری‌ها، ساده‌ترین و در دسترس‌ترین روشی است که افراد می‌توانند از آن بهره ببرند. اکثر مردم فکر می‌کنند که با استفاده از این کتب و انجام ویرایش مختصر فنی می‌توانند به راحتی به ترجمه متن تخصصی خود دست یابند. در حالی که ترجمه یک مهارت تخصصی است که علاوه بر تسلط به زبان مبدا و مقصد به مترجم متخصصی نیاز دارد که در زمینه تخصص متن، تجربه نیز داشته و بتواند از پس ترجمه اصطلاحات تخصصی داخل متن بربیاید. شاید ترجمه متن‌های عمومی با این روش امکان داشته باشد ولی ترجمه متون تخصصی به این روش ممکن نیست زیرا احتمال این که معنی واژگان تخصصی متن را در این دیکشنری‌ها نیابید بسیار زیاد است و یا در صورت یافتن نتیجه نهائی این روش ترجمه، رسیدن به متنی با جمله‌بندی‌های نادرست و عبارات نامفهوم خواهد بود.
راه حل دوم: ترجمه ماشینی
روش سریع دیگری که می تواند شما را به ترجمه متنتان برساند، ترجمه توسط نرم افزارهای نصب شده در سیستم و یا در گوگل و دیگر موتورهای جستجوهاست. یکی از معروفترین این برنامه‌ها گوگل ترنسلیت است که اکثر افراد با آن آشنا هستند و طریقه استفاده آن را می‌دانند. البته کاملا واضح است که اینگونه نرم‌افزارها به هیچ وجه نمی‌توانند جایگزین ترجمه انسانی شوند چرا که هر واژه با توجه به موضوع و محتوای متن، معنی و مفهوم متفاوتی دارد. به عنوان مثال امکان دارد یک لغت در یک موضوع، یک معنی بخصوص و در موضوع دیگر مفهوم کاملا متفاوت و حتی متضادی داشته باشد. بنابراین برای ترجمه متون تخصصی، اعتماد به ترجمه ماشینی عمل نادرستی تلقی می‌شود.
راه حل سوم: ترجمه متن به کمک مترجم آشنا
به نظر می‌رسد که پس از چشم‌پوشی کردن از ترجمه ماشینی یا ترجمه با کتب دیکشنری، معقول‌ترین راه یافتن مترجم‌هایی است که در این حوزه فعالیت می‌کنند. اما سوال مهم اینجاست که اینگونه افراد را از چه طریقی باید پیدا کرد. احتمالا با پرس‌و‌جو کردن در گروه‌های دانشگاهی و دوستان و آشنایان و یا رفتن به مکان‌هایی که احتمال می‌دهید مترجمان در آنجا حضور داشته باشند، بتوانید راه ارتباطی برخی از مترجمین را بیابید. اما ارتباط گرفتن با هر کدام و به توافق رسیدن در مورد قیمت و زبان ترجمه و تخصص و رشته متن، پروسه‌ای طولانی و حوصله سر بر است. با این اوصاف باز هم نمی‌توان این روش را آسان‌ترین و سریع‌ترین روش، جهت ترجمه متون تخصصی برشمرد.
راه حل چهارم: ثبت سفارش ترجمه از طریق سایت های ترجمه
احتمالا با کنار گذاشتن راه‌های قبلی، یعنی ترجمه با استفاده از کتاب‌ها و ابزارهای آنلاین و یا یافتن یک مترجم متخصص و حرفه‌ای و مرتبط با متن مدنظر روش دیگری به ذهنتان نرسد ولی اگر در موتورهای جست و جو در مورد ترجمه تخصصی متن جستجو کنید، مطمئنا راه آسان‌تر و سریع‌تری را خواهید یافت. خوشبختانه عصر جدید به حدی پیشرفت کرده که ترجمه آنلاین همانند دیگر خدمات آنلاین با گستره‌ای از ابزارهای مدرن نیاز کاربران را رفع می‌نماید. به همین منظور سایت‌های ترجمه زیادی راه‌اندازی شدند تا ثبت سفارش ترجمه شما به صورت آنلاین و غیرحضوری به آسانی و در کوتاه‌ترین زمان انجام شود. اما شاید اعتماد کردن به این نوع سایت‌ها کمی دشوار باشد.
نحوه ثبت سفارش ترجمه
برای سفارش ترجمه روش‌های متنوعی وجود دارد که بهترین روش استفاده از فرم ثبت سفارش آنلاین موجود در وب سایت‌ها است که در کمتر از چند دقیقه پس از ثبت سفارش، برآورد قیمت ترجمه را به شما اعلام خواهد نمود. پس از آن می‌توانید با پرداخت آنلاین هزینه، فایل خود را در پروسه ترجمه قرار دهید. ترجمه یک مهارت تخصصی است و متون ترجمه شده باید توسط کسانی انجام شود که جزو بهترین‌ها هستند و با مهارت‌هایی که دارند بتوانند بهترین ترجمه‌ها را ارائه کنند. خدمات ترجمه در شبکه مترجمین اشراق، با همکاری بیش از صدها مترجم در زمینه‌های علمی مختلف انجام می‌شود. شما می‌توانید با خیالی راحت ترجمه مقالات، کتاب و متون خود را به ما بسپارید و تنها با چند کلیک از تخصص مترجمان بهره ببرید. با انجام مراحل زیر ثبت سفارش ترجمه را طی کنید:
- ارسال فایل و مشخصات
- پرداخت هزینه سفارش
- بررسی پشتیبان و اختصاص مترجم
- انجام ترجمه توسط مترجم
- بازرسی کیفیت ترجمه
- تحویل فایل ترجمه شده به شما
دیدگاه خود را بنویسید